Fizykoterapia
FIZYKOTERAPIA, czyli medycyna fizykalna jest to dziedzina fizjoterapii, która wykorzystuje czynniki fizykalne wytworzone przez rożnego rodzaju urządzenia w celach leczniczych zapobiegawczych i diagnostycznych. Zabiegi fizykoterapeutyczne są standardem w rehabilitacji stosowanym od lat. Leczenie polega na oddziaływaniu na organizm czynnikami fizycznymi pochodzącymi ze źródeł naturalnych lub wytworzonych w sposób sztuczny, jak: drgania mechaniczne fale, pole elektromagnetyczne, prąd elektryczny, pole magnetyczne, światło, mikrofale, różnego rodzaju promieniowanie, ciepło, zimno. Fizykoterapia będzie skuteczna tylko wtedy, gdy zostanie odpowiednio dostosowana do problemu zdrowotnego pacjenta. Dlatego ważna jest diagnostyka USG, którą zawsze wykonujemy przed zabiegiem i odpowiedni dobór zabiegów fizykoterapeutycznych, aby miał on oddziaływanie na przyczynę problemu. W skórze znajdują się zakończenia nerwów dośrodkowych zwanych receptorami, po działaniu odpowiedniego bodźca skóra odbierze i przetwarza oddziaływującą na nią energię. Receptory przekazują informację do ośrodkowego układu nerwowego, gdzie zostaje przetworzona i poprze nerwy odśrodkowe impulsy wytwarzane są do narządów wykonawczych, czyli efektorów. Są nimi mięśnie i gruczoły. Odbiór i przekazywanie bodźców zwane jest łukiem odruchowym.
Zabiegi fizykoterapeutyczne dzielimy na: elektroterapię, magnetoterapię, światłolecznictwo, leczenie ciepłem, zimnem, laseroterapię i hydroterapię. Zabiegi stosowane są miejscowo lub ogólnie.
Wpływ na skuteczność rehabilitacji ma oczywiście odpowiednie dobranie typu zabiegu. Są różnie modele urządzeń działające z rożną skutecznością. Posiadamy w swojej ofercie najnowsze technologie BTL-światowy producent urządzeń medycznych, które są bardzo skuteczne, a efekt długofalowy. Fizykoterapia może być również elementem uzupełniającym w rehabilitacji funkcjonalnej.
Celem fizykoterapii jest usunięcie procesów chorobowych lub ich następstw, jak również zapobieganie nawrotom i postępowi choroby oraz odzyskanie zdrowia i jego utrwalenie.
Fizykoterapia ma na celu
-
Zwalczanie bólu,
-
Zwalczanie stanów zapalnych,
-
Usprawnienie czynności regulujących organizmu,
-
Usprawnienie czynności poszczególnych narządów i układów,
-
Poprawa ogólnej wydolności organizmu.
Rodzaje czynników fizykalnych
-
Czynniki elektrochemiczne. Przykładem takiego czynnika jest przepływ stałego prądu elektrycznego przez tkanki. Powoduje on przemieszczenie jonów i zmianę ich stężenia lub wprowadza do tkanek jony działające leczniczo (zabieg jonoforezy).
-
Czynniki fotochemiczne, np. bodziec w postaci promieni ultrafioletowych wywołuje w tkankach reakcje chemiczne w postaci pigmentacji i uaktywnienia witaminy D.
-
Czynniki elektrokinetyczne, np. prądy impulsowe powodują pobudzenie tkanki nerwowej i mięśniowej, czego efektem może być skurcz mięśnia.
-
Czynniki termiczne, czyli cieplne. Energia cieplna przekazywana jest drogą przewodzenia, przenoszenia i promieniowania. Wytwarzana jest w tkankach w wyniku przepływu prądu o dużej częstotliwości oddziaływania pola elektromagnetycznego i magnetycznego o wielkiej częstotliwości oraz ultradźwięków. Czynniki te same w sobie nie mają właściwości termicznych jednak oddziałując na tkanki powodują wytwarzanie w nich ciepła i jest to tzw. ciepło endogenne (pochodzące z wewnątrz organizmu). Energia cieplna przekazywana tkankom może pochodzić również zewnętrznego źródła ciepła i jest to tzw. ciepło egzogenne. Są nimi wszelkiego rodzaju lampy.
-
Czynniki mechaniczne. Są to bodźce w postaci np. ciśnienia hydrostatycznego wody. Dochodzi wówczas do przekrwienia tkanek i poprawy czynności układu ruchu.
Podstawą leczniczego działania zabiegów fizykoterapeutycznych jest odbieranie bodźców. Reakcja ta zależy od:
-
Rodzaju bodźca,
-
Sposoby działania bodźca (szybkiego lub wolnego),
-
Natężenia bodźca (słaby lub silny),
-
Długości działania bodźca,
-
Okolicy ciała, na którą działa bodziec.
Dużą rolę odgrywa indywidualna pobudliwość organizmu, jego tkanek lub narządów, zależy od:
-
Właściwości osobniczych,
-
Wieku,
-
Płci,
-
Wrażliwości układu nerwowego,
-
Rytmów biologicznych.
Reakcje na bodźce mogą być szybkie lub wolne, silne lub stałe, jednoczesne z bodźcem lub po nim.
W miejscach zadziałania bodźca każdy bodziec wywołuje w tkankach pewne odczyny.
Rodzaje odczynów:
-
Odczyn progowy jest efektem zadziałania minimalnej dawki bodźca.
-
Odczyn odwracalny. Ustępuje on po upływie jakiegoś czasu.
-
Odczyn nieodwracalny. Występuje wtedy, gdy dochodzi do uszkodzenia tkanki poprzez przekroczenie granicy tolerancji tkanki i jej wytrzymałości na bodziec powoduje to zniszczenie struktury tkanek oraz upośledzenie i zniesienie ich czynności. Jest to odczyn niepożądany.
-
Odczyn normalny. Jest to taki, którego spodziewamy się po zastosowaniu bodźca.
-
Odczyn paradoksalny. Występuje wtedy, gdy tkanka uszkodzona jest chorobowo. Może ona wówczas reagować na bodźce w sposób nieprzewidywalny. Jest to przeciwieństwo odczynu normalnego.
-
Odczyn ogólny dotyczy całego organizmu lub dużych układów. Występuje głównie przy działaniu bodźca na większy obszar organizmu.
-
Odczyn miejscowy występuje dokładnie w miejscu zadziałania bodźca.
Rola skóry - odbiorca bodźców.
Kiedy powinno stosować się zabiegi fizykoterapii?
Przede wszystkim po urazach: skręcenia, stłuczenia, zwichnięcia, po złamaniach, urazach sportowych.
W stanach zapalnych (kiedy mamy ograniczenia, co do zabiegów czynnościowych, ćwiczeń): zapalenia stawów, kręgosłupa, mięśni, ścięgien, kaletek maziowych itd.
Po operacjach: artroskopie, operacje kręgosłupa, itd.
W dolegliwościach przewlekłych: zwyrodnienia, przewlekle stany zapalne
Efekty po fizykoterapii:
Przede wszystkim działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe zwłaszcza po „świeżych” urazach, kontuzjach, kiedy mamy obrzęk, stan zapalny i zależy nam na jak najszybszym pozbyciu się bólu. Fizykoterapia zalecana jest także w dolegliwościach przewlekłych, zwyrodnieniach, bólach i nawracających, w stanach ostrych, zapalnych kręgosłupa.
Kiedy nie można stosować fizykoterapii?
Fizykoterapii nie można stosować przy: zmianach nowotworowych złośliwych i niezłośliwych, w bardzo ostrych stanach zapalnych, chorobach zakaźnych, tętniakach, niewyrównanych wadach serca, tendencjach do krwotoków, chorobach wrzodowych żołądka i jelit z krwawieniem, kamica nerkowa, wątrobowa, ciąża, miesiączka, miażdżyca, zakrzepy, niewydolność krążeniowa, obrzęki niewiadomego pochodzenia, astma, gdy pacjent jest pod wpływem leków psychotropowych.
Istnieją przeciwwskazania względne zależne od chorób towarzyszących, względem jednostki chorobowej lub urazowej pacjenta a wykonaniem konkretnego zabiegu.
